ТР ФА Ш.Мәрҗани исем. Тарих институты өлкән фәнни хезмәткәре Айдар Марсил улы Гайнетдиновның «Казанның Яңа Татар бистәсе зираты эпиграфик истәлекләре» дип аталган чираттагы хезмәте дөнья күрде (03.03.2023)
Китапта Казан шәһәрендә урнашкан Яңа Татар бистәсе зиратында хәзерге көнгә хәтле сакланып калган гарәп язулы татар эпиграфик истәлекләренең тулы тасвирламасы бирелгән. ТР ФА Ш.Мәрҗани исем. Тарих институты тарафыннан оештырылган фәнни экспедиция вакытында бу зиратта 1841 елдан алып 1929 елга хәтле куелган 1400 дән артык кабер ташы исәпкә алынган һәм өйрәнелгән иде. Автор тәүге мәртәбә аларның барысының да текстларын, хәзерге телгә күчермәләрен, фотосурәтләрен китергән.
2 марта 2023 г. в Казани прошла Международная научная конференция «Взгляд из Касимовского ханства. Кадыр Али-бек: историческая память о тюрко-татарской истории». См. Программу конференции (28.02.2023)
Организаторы конференции: Институт истории им. Ш.Марджани АН РТ, Центр исследований Золотой Орды и татарских ханств им. М.А.Усманова; Отделение тюркологии Института славистики, тюркологии и циркумбалтийских исследований Университета имени Иоганна Гутенберга (Майнц, Германия); Касимовский историко-культурный музей-заповедник; МОО «Ассоциация исследователей Золотой Орды»; ТОО «Институт исследования Великой степи» (Алмата, Казахстан). При поддержке журнала «Золотоордынское обозрение».
20 февраль 2023 ел ТНВ телеканалындагы «Таяну ноктасы» тапшыруының чираттагысы «Әстерхан татарлары» дигән тема астында төбәктә халык санын алу нәтиҗәләренә багышланды (22.02.2023)
2021 елда Россиядә халык санын алу үтте, Росстат биргән мәгълүмат буенча, татарлар саны 600000 кешегә кимегән. Татарның кимүе һәр регион буенча да күзәтелә. Чираттагы «Таяну ноктасы» тапшыруы Әстерхан өлкәсендәге татарларга һәм халык санын алу нәтиҗәләренә багышланган иде. 2021 елда Әстерхан татарлары, 2010 елгы мәгълүмат белән чагыштырганда, 12000 кешегә кимегән, ә 2002 елдан караганда, Әстерхан 22000 татарын югалткан. Шул ук вакытта 20 ел эчендә нугайлар саны 7000 кешегә арткан. Моның сәбәпләре нидә? Әстерхан татарларының тарихы, аларның хәзерге халәте һәм проблемалар хакында фикер алышу өчен студиягә галимнәр, Әстерхан төбәгеннән чыккан күренекле шәхесләр, шунда гомер итүчеләр чакырылган иде. Тапшыруда Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәрләре С.Рәхимов, Д.Умеров, Институтның өлкән фәнни хезмәткәре, тарих фәннәре кандидаты Э.Сәлахова, филология фәннәре кандидаты Ф.Җәүһәрова, Әстерхан шәһәренең «Ак мәчет» имамы М.Юнысов, татар теле укытучысы Г.Вәлиева катнаштылар.
20–28 февраля 2023 г. в Институте истории им. Ш.Марджани АН РТ пройдет ежегодная итоговая научная конференция. См. Программу конференции (20.02.2023)
ПРОГРАММА итоговой научной конференции Института истории им. Ш.Марджани Академии наук РТ
Институт истории им. Ш. Марджани АН РТ продолжает публикацию кратких отчетов о деятельности для популяризации научных исследований и их результатов. С этой целью подготовлены презентация по итогам 2022 г. и список публикаций за 2022 г. (17.02.2023)
Краткий отчет о деятельности Института истории им. Ш. Марджани АН РТ за 2022 г. (pdf)
16 февраля 2023 г. в Союзе писателей РТ состоялась встреча сотрудников Института истории им. Ш.Марджани АН РТ с писателями Республики Татарстан (17.02.2023)
В мероприятии приняли участие руководитель Центра исследований Золотой Орды и татарских ханств, к.и.н. Ильнур Миргалеев и ведущий научный сотрудник, д.и.н. Искандер Измайлов.
10 февраля 2023 г. на телеканале ТНВ состоялся очередной выпуск ток-шоу «Точка опоры» на тему «Генеалогия. Узнай историю своего рода» (13.02.2023)
В выпуске приняли участие директор Института истории им. Ш.Марджани АН РТ Р.Р.Салихов и заведующий отделом истории Поволжья и Приуралья Р.Р.Исхаков. Разговор был посвящен развитию генеалогических исследований в Республике Татарстан «Знаете ли вы историю своего рода?».
1–2 июня 2023 г. в Москве пройдут Дробижевские чтения (11.02.2023)
Всероссийская научная конференция «Дробижевские чтения: этническое и социальное измерения» состоится 1–2 июня 2023 г. в Москве. Организаторы конференции: Федеральный научно-исследовательский социологический центр РАН (ФНИСЦ РАН); Научный совет РАН по проблемам этничности и межнациональных отношений.
8 февраль 2023 елда Уфада Мәрьям Солтанова-Акчурина исемендәге клубта «Идегәй дастанда һәм тарихта» дигән темага онлайн лекция узды (09.02.2023)
Уфада Мәрьям Солтанова-Акчурина исемендәге дискуссия клубта чираттагы очрашу онлайн лекция форматында үтте. Темасы: «Идегәй дастанда һәм тарихта». Чарада тарих фәннәре кандидаты, Ш.Мәрҗәни исемендәге Тарих институтының М.Усманов исемендәге Алтын Урданы һәм татар ханлыкларын өйрәнү үзәгенең җитәкчесе Ильнур Миргалиев чыгыш ясады.