2022 елның 2 июлендә Казанда Бөтендөнья Татар Конгрессының 30 еллыгына багышланган VIII Съезды узды. Пленар утырышында тарих институты директоры Р.Р.Салихов, директор урынбасары М.М.Гибатдинов, Алтын Урда һәм татар ханлыкларын өйрәнү үзәге җитәкчесе И.М.Миргалиев катнашты. Бөтендөнья Татар Конгрессы Милли Шурасы рәисе, әгъзалары сайланды. Радик Рим улы Салихов яңадан Милли Шура әгъзасы булып сайланды. ТР Дәүләт киңәшчесе Минтимер Шәрип улы Шәймиев чыгышында Тарих институты әзерләгән җиде томлы Татар Тарихын олы бәяләде, һәм милли тарихны язуда катнашучы институт хезмәткәрләренә олы рәхмәтләрен белдерде: “Әлеге күләмле хезмәт... республика өчен генә түгел, гомумән, фән дөньясы өчен дә зур вакыйга булды... Минем бу күмәк хезмәтне тудыручыларга, аның җитәкчесе Рафаил Сибгат улы Хәкимовка, Сезнең исемнән, аның коллективына тагын бер кат зур рәхмәтемне белдерәсе килә. Безнең тарихыбыз бар!”

22–23 июля 2022 г. в рамках плановой темы «Социокультурное развитие сел Татарстана в ХХ веке» зав. отделом новейшей истории Института истории им. Ш.Марджани АН РТ Ильнара Ханипова выезжала в очередную экспедицию в с. Культесь Арского района РТ для изучения местной истории, выявления в деревенском музее информационного материала, а также проведения глубинного интервью со старожилами деревни.

19.07.2022 г. состоялась встреча сотрудников Центра истории и теории национального образования и отдела новейшей истории Института с Дамдином Доржиевичем Бадараевым, старшим научным сотрудником отдела истории, этнологии и социологии Института монголоведения, буддологии и тибетологии СО РАН (ИМБТ СО РАН) (г.Улан-Удэ, Республика Бурятия). Под руководством заместителя директора по науке Гибатдинова М.М. обсудили перспективы научного сотрудничества двух институтов, а также взаимодействия с научно-образовательными учреждениями Монголии. Ученых двух республик объединяют давние исторические связи: в Казанском университете в 1842–1846 гг. получил высшее образование первый бурятский ученый Доржи Банзаров (1822–1855 гг.), впоследствии он стал крупным ученым-востоковедом. 24 октября 2020 г. на историческом здании Научной библиотеки им. Н.И.Лобачевского КФУ была установлена мемориальная доска в честь ученого, 200-летие со дня рождения которого отмечается в 2022 г.

Татар Шорты авылында (Чуашстанның Комсомол районы) авыл мәчетен торгызуга 30 ел тулу уңаеннан һәм төбәкнең күренекле дин әһеле, мәгърифәтче ишан Хәсән хәзрәт Исмәгыйлевкә (1832–1909) багышланган түгәрәк өстәл узды. Чараны Чуашстан мөселманнар Диния Нәзарәте Татар Шорты авылы мәхәлләсе белән берлектә оештырды. Биредә Мәскәү, Казан, Чебаксар, Ульяновск һ.б. урыннардан кунаклар бар иде, күп санлы авылдашлар кече ватаннарына кайтты. Кунаклар арасында Татарстан Дәүләт Советы депутаты, Татарстан Язучылар берлеге рәисе, шагыйрь Ркаил Зәйдулла, тарихчы Рәшид Амишов, Бөтендөнья татар конгрессы вәкилләре, һ.б.

Сотрудники ЦИЗОТХ провели осмотр Чаллынского городища (XII–XVI вв.), окрестных средневековых кладбищ и местного краеведческого музея, в котором представлены материалы, собранные в районе городища (обломки гончарных сосудов, предметы быта, вооружение и т.д.).

«Замане иҗтиһад мөнкарыйзмы, дәгелме?» дигән әсәр – күренекле татар дин галиме, мәгърифәтче, педагог, җәмәгать эшлеклесе Габдулла Бубиның (1871–1922) ислам динен реформалаштыру өлкәсенә караган хезмәте. Анда галимнең алдынгы фикерләре, киңкырлы карашлары, кыйммәтле киңәшләре чагылыш тапкан. Ул күтәргән иҗтиһад һәм тәкълид проблемалары бүгенге көндә дә бик актуаль яңгырый.

Институт истории, археологии и этнографии ДФИЦ РАН

 В Казани пройдёт презентация книги по освоению и изучению Каспийского моря офицерами Российского флота.

24 июня 2022 года в рамках Дней Республики Татарстан в Республике Саха (Якутия) состоялся Тарихи-бранч по теме: «Национальные республики РСФСР на примере Татарской АСССР и Якутской АССР: истоки и становление». Соорганизаторами данного научно-просветительского мероприятия стали Государственный комитет РТ по архивному делу, Министерство культуры и духовного развития РС (Я), Государственный архив РТ и Национальный архив РС (Я).